Sudur beltzeko valais ardia Suitzako arraza endemiko bat da, jatorriz Haut-Valais eskualdekoa, Valais kantoiko alemanezko hizketa zatian. XV. mendetik aurrera existitu zen arren, 1962ra arte ez zen ofizialki arraza independentetzat onartu. Ardi hau ezin hobeto egokituta dago goi-mendiko muturreko baldintza klimatikoetara, bere sendotasun eta erresistentzia apartari esker.
- Aurpegia, belarriak, belaunak, bularraldeak eta apatx beltzak.
- Ilaje zuria, haritsua, gordina garbitu gabe dagoenean, eta oso harroa.
- Bi sexuek espiral-formako adarrak dituzte.
- Arrak: 80-130 kg; 75-83 zm-ko altuera.
- Emeak: 70-90 kg; 72-78 zm-ko altuera.
- Ardi bakoitzak 4 kilo artile inguru ekoizten ditu urtean eta urtean birritan moztu behar zaie.
Valais ardi sudur beltza bere xarma paregabeagatik eta bere izaera otzanagatik nabarmentzen da, ezaugarri hauek mendiko ardien ikono eta terapia programetan lagun ezin hobea bihurtu dutelarik, txakurrak edo zaldiak bezala.
Gaur egun, 13.700 ale inguru daude erregistratuta mundu osoan. Ugaltze-ahalmen neurritsua duten arren (1,6 arkume urteko, batez beste), hazkunde moteleko erritmo horrek indartu egiten du arrazaren balio bakarra. Lurralde menditsuetara eta muturreko klimetara egokitzeko duen gaitasunari esker, arraza preziatuenetako bat da.